Zaloguj się, aby obserwować  
Demagol

Obrady na temat gram.pl i potrzebnych zmian

871 postów w tym temacie

Po prostu kooperacja użytkowników wraz z władzą, by żyło się lepiej wszystkim. Są "obrady", jest cała masa rożnych pomysłów na rozwój gram.pl. Wystarczy naprawdę z tego skorzystać. Jeżeli brakuje rąk do pracy to zapewne także znajdą się osoby, które pomogą.

Prawda jest taka, że jak chce się coś zrobić to można zrobić. I można powiedzieć, że Gramik tego przykładem jest.

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach

Dnia 28.10.2013 o 10:20, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Zapomniałeś o jednym – jak rozwiązać temat komentarzy gdy wpis dotyczy kilku gier?


Wtedy w temacie o grze x i grze y znajduje się odnośnik do artykułu o grach x i y razem.
Pozatym, przynajmniej w moim odczuciu, znajduję artykuł o wielu grach i żeby interesowała mnie więcej niż jedna.

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach
Dnia 28.10.2013 o 10:36, QST07 napisał:

Wtedy w temacie o grze x i grze y znajduje się odnośnik do artykułu o grach x i y razem.

Pozatym, przynajmniej w moim odczuciu, znajduję artykuł o wielu grach i żeby interesowała
mnie więcej niż jedna.


Moim zdaniem niepraktyczne rozwiązanie w takim temacie byłby chaos, jest dobrze tak jak jest :)

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach
Dnia 28.10.2013 o 10:40, Isildur napisał:

Moim zdaniem niepraktyczne rozwiązanie w takim temacie byłby chaos, jest dobrze tak jak
jest :)

No to moze zeby chociaz teksty o grach mialy swoje (pod)forum i nie mieszaly sie z ogolnymi?

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach
Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- Główna gram.pl:

- Tutaj nie mam zarzutów większych. Ale kilka rzeczy się znajdzie. Pierwsza to to, że
główna gram.pl nie aktualizuje zmiany avatarów. Stara wersja serwisu zawsze miała mały
problem z ogarnięciem tej zmiany powiedzmy po 15 minutach wszystko ogarniało się jak
należy. Na głównej niestety tak nie jest, bo już zaraz od roku będzie wisiał mój stary
avatar jak i kilka innych. Nowi użytkownicy są tam też przedstawiani jako "czarni ludzie",
mimo że mają już od dawna charakterystyczne dla siebie avki - Roctuss powiedzmy.


Prawdę mówiąc nie byłem światom tego błędu. Teraz już jestem i... został naprawiony :)

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- Pod newsami powinny się także aktualizować ciekawe artykuły do przeczytania i tematy,
które mogą zainteresować użytkowników. Przecież z tego co widzę takich tekstów zawsze
pojawiała się cała masa, a pod każdym newsem/tekstem widzę zawsze takie same "przypominajki"
i przez to niekiedy mamy koleją archeologię w postaci pojawiających się tekstów sprzed
2 lat. Jakby tak ten moduł newsowy uwzględniał ostatni rok lub pół jeżeli chodzi o teksty
i podobne tagi byłoby genialnie.


Z workiem Krzyśka (oficjalna nazwa sekcji, serio) jest taki temat, że nie wrzucamy tam tekstów, które szybko się dezaktualizują – stąd nie ma tam newsów i recenzji. Publicystyka też nie może lecieć każda, bo rzeczy będące prawdą trzy lata temu dziś już nie zawsze mają sens.

Stąd też każdy tekst przed dodaniem muszę jeszcze raz przeczytać, a w ostatnich miesiącach nie za bardzo miałem czas.

Masz rację jednak, że aktualizacji dawno nie było – pod koniec tygodnia spędzę 6 godzin w pociągu, będzie dobra okazja.

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- Jeżeli już pojawia się na głownej gramu odniesienie do forum i sklepu to może także
powinien pojawić się button do GSów?


Hm, ale gramsajty mają swój dział na głównej - jest za mały?

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- Artykuły, teksty i inne:

- Tutaj także inni pewnie będą mieli więcej do powiedzenia niż ja. Na pewno tak jak już
wcześniej wspominałem powinno się pojawić więcej materiałów filmowych Waszego autorstwa
(unboxingi, gameplaye, różne przemyślenia video, nagrywane prezentacje z ważniejszych
imprez). Bardzo fajnie oglądało mi się wywiady Roberta niedawno i takich rzeczy w czasach
youtube''a i instagrama powinno być jeszcze więcej.


Problem z wideo jest taki, ze na YT nie da się zarabiać – przez ostatnie dwa lata działania naszego kanału zarobiliśmy śmieszne 500 dolarów, poniesione koszty wielokrotnie przewyższają tę kwotę. Stąd nie mogę zatrudnić osoby specjalnie od filmów, sam rozumiesz. Teraz działamy w modelu „piszesz o tym i przy okazji zrób wideo” stąd mniejsza ilość premier = mniej filmów.

Teraz sezon na premiery w pełni, więc na kanale powinien się zrobić większy ruch + planujemy reaktywowanie własnego działu wideo, mamy już nawet wykupiony własny player. Sprawdź sobie, fajnie działa - http://www.jwplayer.com/

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- Poprawić wyświetlanie grafik i screenów - żeby się zmniejszały do danej rozdzielczości
ekranu monitora, a nie w całej rozdzielczości, przez co trzeba wyświetlić grafikę w nowej
karcie.


Mowa o galeriach?

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- I oczywiście tych newsów więcej, więcej i więcej. Tak jak już ktoś wspominał są tematy,
które w ogóle przez gram.pl nie są poruszane czy też nie pojawiają się mimo tego, że
w internecie huczy o nich. Zdarza się to rzadko, ale się zdarza.


Poproszę o przykłady

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- I tak teraz się zastanawiam... nie wiem czy pomysł jest dobry, może wprowadzić to się
powinno w momencie prowadzenia GSów 2.0. Coś, aby GSy były swego rodzaju hm... Steam
Greenlight? O co mi tutaj biega: raz na jakiś czas zdarza się wpis, który jest po prostu
genialny. Dlaczego wtedy w osobnym newsie nie wspomnieć o tym, że ktoś napisał bardzo
dobry tekst? Nie chodzi mi o to, aby od razu dać mu całego newsa i wpis z GSa przerzucić
do newsa ale powiedzmy tak to miałoby wyglądać:

Taki i taki użytkownik napisał bardzo ciekawy tekst o czymś.

(najciekawsze cytaty z tekstu)

Komentarz osoby ogarniającej tekst, może kilka losowych komentarzy użytkowników do niego
i oczywiście link do gramsajta autora.

Takie pojedyncze wyróżnienie na pewno dodałoby pewności, że jego tekst był naprawdę dobry,
a przy okazji motywację do dalszego pisania na swoim blogu. A jeżeli ktoś pisałby nadal
tak ciekawie to kto wie? Może właśnie wtedy działałyby GSy jako taki Greenlight i ktoś
raz na jakiś czas napisałby coś ciekawego do Was na główną. Oczywiście jest to pomysł
do przemyślenia, projekt wymyślony na boku, który wymagałby dopracowania i tak dalej.
Ale na pewno wtedy niektórzy nie czuliby, że piszą w powietrze.


Bardzo fajny pomysł, ale wymaga kilku dodatkowych rozwiązań technicznych. Zapisane z wykrzyknikiem obok :)

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- Forum:

- Zmiana szaty graficznej forum - nie uważam, że ona jest najważniejsza tutaj, ale niech
będzie - co miłe oku ludzkiemu to częściej się z tego korzysta.


Layout się raczej nie zmieni, a już na pewno nie drastycznie – jeszcze mi życie miłe :)

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- Kiedyś wspominano o restrukturyzacji rang gramowych i myślę, że może coś w tej kwestii
powinno się zmienić. Tylko tak naprawdę nie wiem jak te nowe rangi miałyby się nazywać.
Mi nie przeszkadza mój Sekretarz i nawet się do tego przyzwyczaiłem.
- System "karmy" postów - niby to nazwać można łapkowaniem w górę, ale jeżeli już miałoby
coś się dodać na forum to może to, co jest na reddicie. Nie minusowe punkty, a plusy
za ciekawe spostrzeżenia i wtedy przy danej randze pojawiałaby się liczba punktów już
uzyskanych przez danego gramowicza. Nie dawałoby to praktycznie nic, ale jeżeli ktoś
komuś pomógł w pewnej sprawie to dostałby tą łapkę w górę.


Hm, może połączymy te dwa tematy i na podstawie karmy zrobimy nowy system rang? Co na to reszta?

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- Bym powiedział nowa definicja offtopu... ale tak naprawdę nie wiem, czy jest to potrzebne.
Tak czy inaczej po prostu rozróżnianie przez użytkowników i moderatorów rozmowy na temat
tego, co w artykule się znajduje (no niech będzie rozmowa o cosplayu przy okazji jednego
z newsów, gdzie takowy się znalazł z offtopem zupełnym pewnego jegomościa J_I).


Poproszę Lucasa o propozycję rozwiązania problemu

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

- Przywrócenie statystyk na gram.pl - nie wiem dlaczego one zniknęły, po prostu zniknęły.


Dostałem info, że nadmiernie przeciążały serwer, było z nimi coś nie tak - ekipa obiecała wrócić do tematu

Dnia 27.10.2013 o 09:05, Muradin_07 napisał:

Ufff... i tak chyba wszystkiego co chciałem napisać pewnie nie napisałem. Ale godzinę
spędziłem, aby napisać to co tutaj jest i mam nadzieję, że taki dosyć luźny feedback
na coś się zda.


Zda, dziękuję bardzo za spis!

Tematy sklepowe/gramsajtowe przekazane dalej/zanotowane.

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach
Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Prawdę mówiąc nie byłem światom tego błędu. Teraz już jestem i... został naprawiony :)

Nie żebyśmy alarmowali o tym błędzie... PRZEZ CAŁY BOŻY ROK! A tu Knicz strzela palcem i wszystko naprawione.

Quo vadis, gram.pl?

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach
Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Hm, może połączymy te dwa tematy i na podstawie karmy zrobimy nowy system rang? Co na
to reszta?

Odświeżenie rang oraz wprowadzenie systemu karmy byłoby dobrym pomysłem, jestem oczywiście za taką zmianą :)

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach

Oj nie widzi mi się karma, zwłaszcza, jeżeli ktoś wspomniał o Reddicie. Skończy się tak, jak tam: rzeczowe posty z opiniami odmiennymi od ogółu będą minusowane, a plusowane będą komentarze typu "LUBICIE WIEDŹMINA JA LUBIE WIEDŹMINA".

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach
Dnia 28.10.2013 o 12:19, Dared00 napisał:

Oj nie widzi mi się karma, zwłaszcza, jeżeli ktoś wspomniał o Reddicie. Skończy się tak,
jak tam: rzeczowe posty z opiniami odmiennymi od ogółu będą minusowane, a plusowane będą
komentarze typu "LUBICIE WIEDŹMINA JA LUBIE WIEDŹMINA".


I widzisz już byś dostał "lapkę" ode mnie. :P

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach
Dnia 27.10.2013 o 17:37, Muradin_07 napisał:

Gram.pl - tajemnica znikających wpisów, graszów i innych funkcjonalności. CSI:Gram.pl

Tak czy inaczej no mam nadzieję, że w nowej wersji serwisu pojawią się stare funkcjonalności
właśnie jak grasz. I także mam nadzieję, że inne funkcjonalności takie jak LOL będą bardziej
promowane. Niby tam przez pewien okres czasu było co nieco promowane i nagradzane...
ale nie za dużo.

Pomysł na grasza i lol-e jest taki, żeby połączyć obie podsekcje w całość, ich rozbicie było głupie.

Grasz 2.0 prócz nowego wyglądu miałby zarobić również kilka funkcjonalności, w tym znacznie łatwiejsze przesyłanie przesyłanie prac z różnych sekcji serwisu – z tej racji temat się opóźnia, zrobienie tego wymaga zmian na całym portalu.

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach

Z Graszem ja widzę też taki problem, że tam większość cytatów, a szczególnie te najwyżej oceniane, pochodziły z IRCa. A jego już nie ma, a samo forum jest trochę (przynajmniej z mojej obserwacji) mało bogate w materiał do wrzucania tam.

Przy okazji, skoro pojawił się temat zmiany rang. Kiedyś wprowadziliście też jednorazową możliwość zmiany nicku, którą już zdecydowana większość pewnie wykorzystała :P Nie wiem jak to wpłynęło na społeczność, bo jeszcze mnie wtedy tu nie było, ale może inni mogą coś więcej na ten temat powiedzieć.

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach
Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Z workiem Krzyśka (oficjalna nazwa sekcji, serio) jest taki temat, że nie wrzucamy tam
tekstów, które szybko się dezaktualizują – stąd nie ma tam newsów i recenzji. Publicystyka
też nie może lecieć każda, bo rzeczy będące prawdą trzy lata temu dziś już nie zawsze
mają sens.


Już nie odpowiadałem na każdą linijkę osobno. To znaczy chodzi mi o np. temat, który pojawia się co jakiś czas związany z kobietami i grami komputerowymi. Za to nie widziałem powiedzmy innego tekstu publicystycznego np. tego o porażkach związanych z konsolami takimi jak Nokia N-Gage i tak dalej. Bo co do tekstów krótkoterminowych to też tak samo uważam, ale aktualizacja tego modułu powiedzmy co miesiąc wyłapując te większe teksty byłaby dobra.

Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Hm, ale gramsajty mają swój dział na głównej - jest za mały?


Nie nie, jest dobry. Tylko, że promuje te największe i najciekawsze teksty. Myślałem o czymś takim, co by było trochę mniejsze. Pasek z najnowszymi wpisami na GSach. Bo nie każdy ma zainstalowaną wtyczkę Vilmarową i nie jest na bieżąco, a też niektórym pewnie by to pomogło zainteresować swoimi wpisami większą rzeszę osób. Niech ten moduł po prawej będzie takim wyróżnieniem tych najlepszych, a ten pasek informowałby o nowych wpisach (oczywiście też trzeba byłoby wybrać je, bo jak pojawiłby się nowy spam pewien to trochę lipnie by to wyglądało)

Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Problem z wideo jest taki, ze na YT nie da się zarabiać – przez ostatnie dwa lata
działania naszego kanału zarobiliśmy śmieszne 500 dolarów, poniesione koszty wielokrotnie
przewyższają tę kwotę. Stąd nie mogę zatrudnić osoby specjalnie od filmów, sam rozumiesz.
Teraz działamy w modelu „piszesz o tym i przy okazji zrób wideo” stąd mniejsza
ilość premier = mniej filmów.


No jakby nie patrzeć na dzisiejsze podejście wszystkich serwisów społecznościowych na czele z YT i FB to faktycznie mało co się da na tym zarobić. Dlatego rozumiem. Ale nie zmienia to jednak, że takie filmy mi się bardzo podobały.

Co do JWPlayera to widziałem go w kilku miejscach i mam nadzieję, że będzie on się lepiej sprawował niż wcześniejszy gramowy player, który potrafił mi się niekiedy ostro przyciąć czy też bardzo długo buforował filmy. Tak więc czekam na więcej materiałów w przyszłości.

Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Mowa o galeriach?


Dokładnie. Bo sprawdzałem to na wielu przeglądarkach i problem zawsze jest ten sam - po prostu dany obraz pojawia się jakby w powiększeniu, a nie w pewnej zmniejszonej rozdziałce z opcjonalnym powiększeniem.

Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Poproszę o przykłady


Przykład tego zamieszania z serwisem, gdzie można było pożyczać sobie gry, a Sony się do tego dobrało pod względem praw autorskich. Kilka osób to sygnalizowało, że nie ma o tym newsa. Chyba, że się pojawił, a nie zauważyłem to wybacz- mój błąd :)

Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Bardzo fajny pomysł, ale wymaga kilku dodatkowych rozwiązań technicznych. Zapisane z
wykrzyknikiem obok :)


Tak tak, bo to był pierwszy luźny pomysł z tym związany i na pewno wymaga on dopracowania. Myśleliśmy już o czymś takim w ramach podsumowań i zastanowiłem się czy czasem jako osobny projekt nie byłoby to lepsze. Tylko też nie wiem czy nie ginęłoby to w gąszczu newsów i innych. Ale to już trzeba by było się przy tym przysiąść.

Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Layout się raczej nie zmieni, a już na pewno nie drastycznie – jeszcze mi życie
miłe :)


No raczej z tego co tutaj widać ruch w jakąkolwiek stronę mógłby spowodować katastrofę ;) Właśnie o takie zmiany kosmetyczne chodzi.

Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

Hm, może połączymy te dwa tematy i na podstawie karmy zrobimy nowy system rang? Co na
to reszta?


Chyba że robimy co innego: karma swoją drogą, ranga też. Powiedzmy - jak ktoś jest długo stażem tutaj, trochę się napisał ma rangę tego Sekretarza i rangę Karmy z punktów. Ale nie wiem czy to nie byłoby zbytnie dłubanie w dwóch różnych rzeczach i czy by to nie było zbytne rozkładanie tego na części pierwsze. Wychodziłoby coś takiego, co pojawiało się np. Dawn of War - podwójna ranga z dwóch różnych źródeł.

Dnia 28.10.2013 o 11:48, Krzysiek_Ogrodnik napisał:

A jeszcze Grasz...


To wtedy zobaczymy co i jak :)

@Dared: Ale właśnie nie chodzi o minusowanie postów, a jedynie plusowanie. Powiedzmy sobie szczerze - minusy od hejterów czegokolwiek sypałyby się masowo, a to nie o to tutaj chodzi ;)

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach
Dnia 28.10.2013 o 13:21, ManweKallahan napisał:

Z Graszem ja widzę też taki problem, że tam większość cytatów, a szczególnie te najwyżej oceniane, pochodziły z IRCa. A jego już nie ma, a samo forum jest trochę (przynajmniej z mojej obserwacji) mało bogate w materiał do wrzucania tam.

Jedną z przewag IRCa nad forum było to że bez problemu można było zgłosić zabawny fragment dyskusji pomijając zbędną resztę, na forum zabawne wypowiedzi również się pojawiają ale często jako fragment ściany tekstu będący odpowiedzią na fragment innej ściany tekstu, zgłaszanie całości takiego posta/postów nie ma sensu a pojedynczego fragmentu wyciąć się nie da co mocno ogranicza pulę z której można wybierać.

Dnia 28.10.2013 o 13:21, ManweKallahan napisał:

Przy okazji, skoro pojawił się temat zmiany rang. Kiedyś wprowadziliście też jednorazową możliwość zmiany nicku, którą już zdecydowana większość pewnie wykorzystała :P Nie wiem jak to wpłynęło na społeczność, bo jeszcze mnie wtedy tu nie było, ale może inni mogą coś więcej na ten temat powiedzieć.

Parę lat temu (zdaje się w 2009 roku) z nicków zostały usunięte spacje (i chyba też jakieś inne znaki) czego rezultatem były automatyczne zmiany w ksywkach niektórych gramowiczów, opcja dokonania jednorazowej zmiany została wtedy udostępniona dla wszystkich aby osoby niezadowolone ze swojego przerobionego nicka mogły go samodzielnie zmienić na inny.

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach
Dnia 28.10.2013 o 11:54, luzac napisał:

> Prawdę mówiąc nie byłem światom tego błędu. Teraz już jestem i... został naprawiony
:)
Nie żebyśmy alarmowali o tym błędzie... PRZEZ CAŁY BOŻY ROK! A tu Knicz strzela palcem
i wszystko naprawione.

Quo vadis, gram.pl?

Przykro mi, niestety do mnie to na pewno nie dotarło - komu o tym pisałeś?

Poza wszystkim już teraz jest po prostu dobry czas na takie rzeczy - chłopaki domykają właśnie temat nowego sklepu, mają znacznie więcej czasu na takie sprawy.

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach

A ja mam taką małą sugestię odnośnie reklam na stronie glownej i w sklepie w postaci layoutu, po obu stronach tekstu głównego. I mam pytanie czy zamiast odnośnika "kliknij gdziekolwiek" możnaby zrobić tylko "kliknij w sprawdx teraz/ew inny guzik"? Trochę to denerwujące jak klikne przez przypadek na bok i mnie odsyła do sklepu a jeszcze nie skonczylem czytać danego tekstu.

@Muradin
Napisz tutaj post z listą zmian/przez kogo wymyślone i niech moderator podepnie ten post.

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach

Wykrakałeś panie. xD

Swoją drogą - nie zgadzałem się z tym osobnikiem dość często ale myślałem że ma nieco więcej oleju w łepetynie, odstawiać takie akcje, zwłaszcza po tym jak sam założył taki temat jak ten? Dziwni są ci ludzie. ;-)

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach

Podejżewam że "żona" urodziła mu dziecko, albo cuś w tym klimacie skoro nagle porzucił działalność muzyczną plus grama.
W końcu z przyjemności nierezygnuje się ot tak sobie, zazwyczaj jest to presja ze strony tej ładnieszej (no może nie zawsze ładniejszej), zazdrosnej połówki. ;)

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach

Jak tylko ogarnę wszystko to, co muszę zrobić to taką listę sporządzę. Dzisiaj tego nie gwarantuję, ze względu na nawał wszystkiego akurat w poniedziałek (nienawidzę poniedziałku...). Chyba, że ktoś mnie ubiegnie i to zrobi jeszcze dzisiaj. Jak nie to postaram się, aby jeszcze dzisiaj się pojawiła :)

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach

Zacząłbym od zatrudnienia w ekipie gram wykwalifikowanego laryngologa. Forum i portal jak wyglądały tak wyglądają, mimo że nieraz zapewniano tutaj o "słuchaniu" głosu użytkowników. Bez specjalisty skończy się jak dotychczas.

Udostępnij ten post


Link to postu
Udostępnij na innych stronach

Utwórz konto lub zaloguj się, aby skomentować

Musisz być użytkownikiem, aby dodać komentarz

Utwórz konto

Zarejestruj nowe konto na forum. To jest łatwe!


Zarejestruj nowe konto

Zaloguj się

Masz już konto? Zaloguj się.


Zaloguj się
Zaloguj się, aby obserwować